Ağdam rayonu Azərbaycanın işğal olunmuş rayonları arasında ən böyük rayonlardan biri idi. Mənfur qonşularımız Ağdam şəhərini, bütün Ağdam rayonunu amansızcasına dağıdıb yerlə-yeksan ediblər, şəhərdə yarıuçuq Cümə məscidindən savayı salamat bir bina qoymayıblar, onu da öz çirkin məqsədləri üçün istifadə ediblər. Hətta şəhəri bu vəziyyətdə görən xarici jurnalistlər onu “Qafqazın Hirosiması” adlandırmışdılar. Bu, ermənilərin hansı mədəniyyətə, əxlaqa malik olduqlarının bariz nümunəsidir. Niyyətləri aydın idi: türk, azərbaycanlı izlərini bu yerlərdən silmək, onların buralarda yaşamaq istəklərinə maksimum mane olmaq.
Erməni vəhşiləri tərəfindən xarabalığa çevrilmiş, daha doğrusu, atom bombası ilə dağıdılmış Xirosima və Naqasakini xatırladan Ağdam hazırda özünün xoşbəxt günlərini yaşayır. Ona belə günləri bəxş edən isə cənab Prezident İlham Əliyevin və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyevanın tapşırıqları əsasında bu şəhərdə aparılan yenidənqurma və abadlıq-quruculuq işləridir. Rayonda daş daş üstünə qoyulduqca sanki bu qədim diyar ağrılarını unudur. İndi digər rayonlarımız kimi Ağdam da dörd ildir ki, azadlığına qovuşub, amma görünməyən düşmənlə – minalarla “döyüşlər” hələ davam edir. Erməni ordusu tərəfindən basdırılmış minaların sayı-hesabı yoxdur, mütəxəssislər Qarabağda təxminən bir milyona yaxın minanın basdırıldığını deyirlər. Bu, çox böyük rəqəmdir və bu səbəbdən Azərbaycan ərazisi minalarla ən çox çirklənmiş ölkələr sırasındadır
Bütün işğaldan azad olunmuş ərazilərimizdə, o cümlədən Ağdam, Füzuli, Xocavənd, Tərtər və Xocalı rayonlarını əhatə edən Qarabağ iqtisadi rayonununda bu gün genişmiqyaslı yenidənqurma, abadlıq və quruculuq işləri davam etdirilir. Böyük Qayıdışa dair I Dövlət Proqramına uyğun olaraq 2026-cı ilədək Qarabağ iqtisadi rayonu üzrə 2 şəhər mərkəzinin və 32 kəndin tikilməsi, 3 məntəqənin turizmyönlü inkişaf etdirilməsi, torpaq islahatı ilə bağlı təkliflərin hazırlanması və ən azı 66 min sakinimizin öz dədə-baba torpaqlarına geri qayıdışının təmin edilməsi əsas hədəflərdir. Bu yazımızda Ağdamın timsalında həmin quruculuq işlərinə nəzər salmağa çalışacağıq.
İşğaldan azad edilmiş ərazilərimiz üçün təsdiqlənən ilk Baş plan kimi tarixə düşmüş Ağdamın Baş planı əsasında hazırda mövcud çətinliklərə, dağıntıların miqyasının genişliyinə və mina təhdidinə baxmayaraq, yenidənqurma, bərpa və quruculuq işləri müasir şəhərsalma prinsipləri əsasında sürətlə həyata keçirilir. Bir sözlə, bu gün Ağdam geniş tikinti meydançasını xatırladır.Qeyd edək ki, işğaldan əvvəl Ağdam Qarabağ regionunun sənaye, kənd təsərüfatı məhsullarının mərkəzi sayılırdı. Burada istehsal olunan məhsullar nəinki ölkəmizin, eləcə də keçmiş SSRİ-nin müxtəlif şəhərlərinə göndərilirdi. Onun bu adının qaytarılması istiqamətində artıq müvafiq addımlar atılır. Burada genişmiqyaslı nəqliyyat və dəmir yollarının salınması da diqqət mərkəzindədir.
Şübhəsiz, Azərbaycan milli musiqi mədəniyyətinə görkəmli muğam ifaçıları bəxş etmiş Ağdam rayonunda Muğam Mərkəzinin inşası işğaldan azad olunmuş ərazilərimizdə digər sahələr kimi, mədəniyyətin də sürətlə dirçəldilməsi istiqamətində ardıcıl işlərin görüldüyünü göstərir. Yeri gəlmişkən, Ağdamda Cümə və Qiyaslı məscidləri bərpa olunur. Ağdam 1 nömrəli məktəbinin binasında tikinti işləri aparılır. Ağdam Mərkəzi Şəhər Xəstəxanasının inşası isə ağdamlılara yüksək tibbi xidmətin göstərilməsi üçün yeni imkanlar yaradacaq. Çörək Muzeyi, Çay Evi, “İmarət” də tezliklə ikinci həyatlarına vəsiqə alacaq obyektlər sırasındadır. İmarətdə yerləşən Azərbaycanın görkəmli şairəsi və xan qızı Xurşidbanu Natəvanın qəbirüstü abidəsi özünün ilkin görkəminə qaytarılıb. Pənahəli xanın sarayında – İmarətdə və Şahbulaq qalasında yaxın vaxtlarda bərpa işlərinə başlanılacaq. Çox yaxın zamanda “ruhlar şəhəri”i cənnətə çevirləcək və Ağdamın yaraları tam sağaladacaq.
Səadət İsmayılova,
Pirallahı Rayon İcra Hakimiyyəti başçısı Aparatının Sənədlərlə və vətəndaşların müraciətləri ilə iş şöbəsinin müdiri