Məlumdur ki, ötən iki həftə ərzində ölkəmiz çox böyük və çətin bir sınaq verdi. Qısa müddət ərzində 80-dən çox ölkədən 76 mindən çox iştirakçının qatıldığı yüksək səviyyəli beynəlxalq tədbir Paytaxt Bakıda keçirildi. Belə ki, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının (COP29) 29-cu sessiyası ölkəmizdə baş tutdu.
Bu böyük tədbir yalnız Azərbaycanın beynəlxalq aləmdəki nüfuzunun daha da artmasına şərait yaratmaqla kifayətlənmədi, eyni zamanda ölkəmizin qlobal iqlim siyasətindəki mövqeyini daha da möhkəmləndirdi. COP29 çərçivəsində müxtəlif ölkələr və beynəlxalq təşkilatlar bir araya gələrək iqlim dəyişikliyinin qarşısının alınması, karbon emissiyalarının azaldılması, davamlı inkişafın təmin edilməsi və ekoloji balansın qorunması sahəsində mühüm qərarlar alındı. Azərbaycan bu prosesdə həm təşkilatçı, həm də fəal iştirakçı kimi öz töhfəsini verdi.
Bu tədbirin uğurlu keçirilməsində heç şübhəsiz, ölkəmizin Prezidenti cənab İlham Əliyevin şəxsi nüfuzunun və liderliyinin mühüm rolu vardır. Dövlət başçısının rəhbərliyi altında Azərbaycanın beynəlxalq müstəvidəki strateji yanaşmaları, çoxsaylı diplomatik təşəbbüsləri və iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizədəki iradəsi mötəbər tədbirin yüksək səviyyədə keçirilməsini təmin etdi. Bununla da Azərbaycanın regional və qlobal platformalarda daha geniş və möhkəm əlaqələr qurması üçün bir əsas yaradıldı.
Qeyd edək ki, Azərbaycan, COP29-a ev sahibliyi edərkən tədbiri yalnız müvəffəqiyyətlə keçirmək deyil, həm də qlobal iqlim diplomatiyasına mühüm təsir göstərmək məqsədini güdürdü. İndiyə qədər qarşıya qoyulan hər məqsədə nail olduğumuz kimi ölkəmiz bu çətin missiyanın da öhdəsindən uğurla gəlməyə müvəffəq oldu. Çoxsaylı böhtan və qaralama kampaniyalarına baxmayaraq, Azərbaycan iqlim danışıqlarında tarixi irəliləyişlər əldə etdi. “Yaşıl dünya naminə həmrəylik” şüarını rəhbər tutan Azərbaycan, inkişaf etməkdə olan ölkələrin, xüsusən də kiçik ada dövlətlərinin və ən az inkişaf etmiş ölkələrin ehtiyaclarını ön plana çıxararaq, iqlim dəyişikliklərinin fəsadları ilə mübarizədə onlara dəstək göstərməyi vəd edən tarixi qərarların qəbul edilməsinə nail oldu.
COP29-da əldə olunan ən mühüm nəticələrdən biri, “İtki və Zərər Fondu”nun tam işlək vəziyyətə gətirilməsi oldu. Bu fond, inkişaf etməkdə olan ölkələrə iqlim dəyişikliyinin təsirlərinə qarşı mübarizə aparmaqda kömək edəcək. Həmçinin, gərgin müzakirələr nəticəsində tədbirdə qəbul edilən qərarlardan biri də, 2035-ci ilə qədər 300 milyard ABŞ dolları məbləğində yeni bir qlobal maliyyə hədəfinin qoyulması oldu. Bu, COP29-un ən mühüm nailiyyətlərindən biridir və iqlim diplomatiyasının gələcəyini zəmanətləndirir.
Bu uğurlu nəticələr, Azərbaycana və bütün dünyaya gələcək illərdə iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizə üçün daha da güclü və davamlı bir strateji yanaşma təqdim edir. Azərbaycan, COP29-da əldə etdiyi uğurlarla, iqlim sahəsində liderliyini nümayiş etdirərək, qlobal əməkdaşlığın gücləndirilməsinə və planetimizin gələcəyinin qorunmasına töhfə verdi. Bu, həmçinin inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün mühüm bir addım oldu və gələcəkdə qlobal iqlim məqsədlərinə çatmaqda əsas vasitə olacaqdır.
Məmmədzadə Məmmədcəfər
RİH başçısı Aparatının məsul əməkdaşı